पासपोर्ट म्हणजे काय ? What is a passport?
What is a passport? पासपोर्ट हा अधिकृत प्रवास दस्तऐवज आहे, जो देशाने त्या देशाच्या नागरिकाला जारी केला आहे, ज्यामुळे त्या व्यक्तीला परदेशात प्रवास करण्याची आणि मूळ देशात पुन्हा प्रवेश करण्याची परवानगी मिळते. हे आंतरराष्ट्रीय प्रवासाच्या सर्व माध्यमांसाठी वैध आहे आणि ओळखण्याचे प्राथमिक स्वरूप आहे. पहिल्या पृष्ठावरील पासपोर्टच्या आत अधिकृत ओळख पृष्ठ आहे ज्यामध्ये तुमचे नाव, जन्मतारीख, जन्म ठिकाण, पासपोर्ट जारी आणि कालबाह्यता तारीख आणि तुमचा अधिकृतपणे जोडलेला फोटो आहे. What is a passport? पाठोपाठ येणारी रिकामी पृष्ठे निर्गमन आणि प्रवेश शिक्क्यांसाठी वापरली जातात. ती रिकामी पाने व्हिसावर शिक्का मारण्यासाठीही वापरली जातात.How to apply for passport in India
How to apply for passport पासपोर्ट हा भारत सरकारच्या परराष्ट्र मंत्रालयाने भारतीय नागरिकांना आंतरराष्ट्रीय प्रवासासाठी जारी केलेला एक आवश्यक प्रवास दस्तऐवज आहे. शिवाय, हा एक महत्वाचा दस्तऐवज आहे आणि तुमची ओळख आणि भारतीय नागरिकत्व सिद्ध करतो. भारतात सर्व पासपोर्ट अर्जांवर प्रक्रिया केली जाते आणि पासपोर्ट सेवा युनिटद्वारे जारी केले जाते. भारतात जवळपास 93 पासपोर्ट कार्यालये आहेत आणि परदेशात 197 भारतीय राजनैतिक मिशन आहेत. भारतातील सर्व प्रकारच्या पासपोर्ट अर्जांसाठी अर्जदाराचे वैयक्तिक माहिती अनिवार्य आहे.
पासपोर्टचे प्रकार types of passports in india
भारत सरकार खालीलप्रमाणे तीन प्रकारचे पासपोर्ट जारी करते:How to apply for passport
1. ) सामान्य पासपोर्ट (Regular Passport )
एक सामान्य पासपोर्ट (Regular Passport) सामान्य प्रवासासाठी जारी केला जातो जो फिरण्यासाठी ,व्यवसायासाठी किंवा शैक्षणिक अभ्यासक्रमांसाठी असू शकतो. तो नेव्ही ब्लू रंगाचा आहे, 10 वर्षांसाठी वैध आहे आणि 36/60 पृष्ठांचा समावेश आहे. How to apply for passport in India अल्पवयीनांच्या पासपोर्टसाठी, वैधता पाच वर्षांपर्यंत किंवा ते 18 वर्षे पूर्ण होईपर्यंत, यापैकी जे आधी असेल ते मर्यादित आहे.types of passports in india
2.) डिप्लोमॅटिक पासपोर्ट (Diplomatic Passport)
types of passports in india Diplomatic Passport भारतीय मुत्सद्दी, संसद सदस्य आणि मुत्सद्दी दर्जा असलेले आणि भारत सरकारच्या अधिकृत कर्तव्यावर प्रवास करणाऱ्या कोणत्याही उच्च पदस्थ सरकारी अधिकाऱ्यांना दिले जाते. पासपोर्ट मरुन रंगाचा आहे आणि अधिकृत पद आणि भेटीच्या प्रकारावर अवलंबून 5 वर्षे किंवा त्यापेक्षा कमी कालावधीसाठी वैध आहे.
3.) अधिकृत पासपोर्ट (Service Passport)
How to apply for passport in India अधिकृत असाइनमेंट आणि भेटींसाठी परदेशात प्रवास करणाऱ्या भारत सरकारचे प्रतिनिधीत्व करणाऱ्या व्यक्तींना जारी केले जाते. पासपोर्ट पांढर्‍या रंगाचा आहे आणि अधिकृत पद आणि भेटीच्या प्रकारावर अवलंबून 5 वर्षे किंवा त्यापेक्षा कमी कालावधीसाठी वैध आहे. हा एक "प्रकार S" पासपोर्ट आहे ज्याचा अर्थ सेवा आहे.
4. ECR पासपोर्ट (Emigration Check Required)
ज्या भारतीयांनी दहावीच्या पुढे शिक्षण घेतलेले नाही त्यांना केशरी पासपोर्ट दिले जातात. या पासपोर्टमध्ये पासपोर्टधारकाच्या पत्त्याशी संबंधित शेवटचे पान नसते.
जे लोक शैक्षणिकदृष्ट्या पात्र नाहीत ते ECR (Emigration Check Required) श्रेणीत येतील. शैक्षणिकदृष्ट्या पात्र नसलेल्या भारतीयांचा सुरक्षित प्रवास आणि वास्तव्य सुनिश्चित करण्यासाठी हा पासपोर्ट सादर करण्यात आला आहे.ECR (Emigration Check Required)
पासपोर्ट प्रक्रिया वेळ
प्रमाणित अनुप्रयोगासाठी प्रक्रियेसाठी आठ ते अकरा आठवडे लागू शकतात. तत्काळ पासपोर्ट प्रणाली अंतर्गत, पासपोर्ट 3 व्यावसायिक दिवसांत काटेकोरपणे पाठविला जातो. अधिक माहिती आवश्यक असल्यास किंवा तुमचा अर्ज योग्यरित्या भरला गेला नसल्यास यास जास्त वेळ लागू शकतो.how to apply for passport in marathi
टीप: पासपोर्ट प्रक्रियेचा वेळ कमी करण्यासाठी, तुमच्या अर्जामध्ये तुम्हाला आवश्यक असलेल्या सर्व गोष्टींचा समावेश असल्याची खात्री करा.
तत्काळ पासपोर्ट / एक्सप्रेस पासपोर्ट
how to apply for passport in marathi तुमचा पासपोर्ट लवकर हवा आहे? जर तुम्हाला तातडीच्या आधारावर पासपोर्टची गरज असेल तर, तत्काळ पासपोर्ट सेवा एक जिवंत बचतकर्ता असू शकते. स्टँडर्ड प्रोसेसिंग फी व्यतिरिक्त तुम्ही तुमचा पासपोर्ट साधारण तीन दिवसांच्या आत त्वरीत मिळवू शकता.
तत्काळ पासपोर्ट सेवा (Tatkaal Passports Seva)
Tatkaal Passport ही 'तत्काळ योजने' अंतर्गत पासपोर्टचे त्वरित वितरण करण्यासाठी परराष्ट्र मंत्रालय (MEA) द्वारे प्रदान केलेली एक जलद मार्ग पासपोर्ट जारी करण्याची सुविधा आहे. तत्काळ योजनेंतर्गत पासपोर्ट अर्ज लवकर भेटतात, जलद पडताळणी आणि वेगळ्या रांगेतून जलद पडताळणीची हमी देतात. एखाद्या प्रवाशाला तातडीने प्रवास करण्याची आवश्यकता असल्यास, तो/ती 1-3* दिवसांच्या आत पासपोर्टसाठी अर्ज करू शकतो आणि Tatkaal Passport प्राप्त करू शकतो.how to apply for passport in marathi पोलिस पडताळणीची आवश्यकता नसलेल्या अर्जांवर 1 कामकाजाच्या दिवसात प्रक्रिया केली जाईल, तर पोलिस पडताळणी आवश्यक असलेल्या अर्जांसाठी पासपोर्ट तिसऱ्या कामकाजाच्या दिवशी सादर केला जाईल आणि पासपोर्ट जारी केल्यानंतर पोलिस पडताळणी होईल.
अल्पवयीन मुलांसाठी पासपोर्ट
indian Passport ऑनलाइन जारी करण्यासाठी १८ वर्षांपेक्षा कमी वयाचे अर्जदार अल्पवयीन मानले जातात. अल्पवयीन व्यक्तीचा पासपोर्ट जारी केल्याच्या तारखेपासून पाच वर्षांच्या वैधतेसाठी किंवा 18 वर्षे वयापर्यंत, यापैकी जे आधी येईल ते जारी केले जाते.how to apply for passport in marathi भारतीय पासपोर्ट मिळविण्यासाठी लागणारे शुल्क आणि आवश्यकता प्रौढांसाठीच्या तुलनेत थोडे वेगळे आहेत. indian Passport अर्ज सादर करताना दोन्ही पालकांची शारीरिक उपस्थिती आवश्यक आहे आणि दोन्ही पालकांनी स्वाक्षरी केलेले परिशिष्ट-डी. एकतर पालक परदेशात असल्यास, उपलब्ध पालकांनी परिशिष्ट-डी मध्ये इतर पालकांची संमती घेणे आवश्यक आहे. जर दोन्ही पालकांची संमती शक्य नसेल तर, भारताच्या पासपोर्ट अर्जासोबत परिशिष्ट-सी मधील घोषणा प्रदान केली जावी.
पोलीस क्लिअरन्स सर्टिफिकेट (PCC)
तुमचे नैतिक चारित्र्य सिद्ध करण्यासाठी पोलिस क्लिअरन्स सर्टिफिकेट (पीसीसी) आवश्यक आहे कारण भारत सरकार केवळ नैतिक, जबाबदार अर्जदारांना मान्यता मिळण्याची खात्री करू इच्छित आहे. हा दस्तऐवज पोलिस अधिकार्‍यांनी तुमच्या पार्श्वभूमी तपासणीचा भाग म्हणून जारी केला आहे. कोणत्याही गुन्हेगारी रेकॉर्डच्या बाबतीत, तुमचा पासपोर्ट अर्ज नाकारला जाऊ शकतो.how to apply for passport in marathi
वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न
1. भारतीय पासपोर्टची indian Passport वैधता काय आहे?
उत्तर -भारतीय पासपोर्टची indian Passport वैधता 10 वर्षांपर्यंत आहे. 15 वर्षांपर्यंतच्या मुलांसाठी, पासपोर्ट 5 वर्षांच्या वैधतेसह जारी केला जातो. कृपया लक्षात घ्या की पासपोर्ट जारी करणारा प्राधिकरण काही अटींनुसार कमी कालावधीसाठी पासपोर्ट जारी करू शकतो.
2. पासपोर्ट पृष्ठे वापरण्यात आली/नाश झाली असल्यास मी काय करावे?
उत्तर - भारतीय पासपोर्ट indian Passport दोन बुकलेटमध्ये जारी केले जातात म्हणजे नियमित प्रवाशांसाठी 36-पानांचा पासपोर्ट आणि वारंवार येणाऱ्या प्रवाशांना सामावून घेण्यासाठी 60-पानांचा (जंबो) पासपोर्ट. पासपोर्ट पृष्ठे संपुष्टात आल्यास, तुम्हाला पासपोर्ट पुन्हा जारी करण्यासाठी अर्ज करावा लागेल.
3. पासपोर्ट भेटीसाठी वैयक्तिकरित्या उपस्थित राहणे अनिवार्य आहे का?
उत्तर - पासपोर्ट किंवा पासपोर्ट संबंधित सेवा शोधणाऱ्या लहान मुलांसह सर्व अर्जदारांनी पासपोर्ट सेवा केंद्र (PSK) किंवा पोस्ट ऑफिस पासपोर्ट सेवा केंद्र (POPSK) येथे अर्ज करताना शारीरिकरित्या उपस्थित राहणे आवश्यक आहे, बायोमेट्रिक्स ( बोटांचे ठसे) आणि छायाचित्र.