लम्पी चर्मरोग हा अनुसूचित रोग आहे . राज्यात दि .४.०८.२०२२ रोजी जळगाव जिल्ह्यात प्रथमतः गोवंशीय पशुधनात विषाणूजन्य लम्पी चर्मरोग प्रादुर्भाव निदर्शनास आलेला आहे .त्यानंतर या रोगाचा प्रादुर्भाव राज्यातील २१ जिल्ह्यांमध्ये झपाट्याने पसरलेला आहे . राज्यातील उद्भवलेला लम्पी चर्मरोगाचा प्रादुर्भाव व त्यावर नियंत्रण आणण्यासाठी करावयाच्या आवश्यक त्या उपाययोजना याबाबत दि . १२.० ९ .२०२२ रोजी पार पडलेल्या मंत्रीमंडळ बैठकीत मंत्रिमंडळास वस्तुस्थिती अवगत करण्यात आलेली होती .
maharashtra-to-provide-compensation-for-death-of-animal-livestock-due-to-lumpy-skin-disease
लम्पी चर्मरोग प्रादुर्भावामुळे ज्या शेतकरी / पशुपालकांच्या पशुधनाचा मृत्यू झालेला आहे अशा शेतकरी / पशुपालकांना केंद्र शासनाच्या राष्ट्रीय आपत्ती निवारण निधी धोरणामधील निकषाप्रमाणे १०० टक्के राज्य शासनाचे अर्थसहाय्य देण्याबाबत तसेच सदर बाबीची अंमलबजावणी करण्यासाठी संबंधित जिल्ह्याचे मुख्य कार्यकारी अधिकारी , जिल्हा परिषद यांच्या अध्यक्षतेखाली समिती गठीत करण्याचे मंत्रिमंडळाने निर्देश दिलेले आहेत . मंत्रिमंडळाच्या बैठकीत मंत्रिमंडळाने दिलेल्या निर्देशानुसार शासन निर्णय काढण्यात आलेला आहे.
आर्थिक मदत मिळण्यासाठी नियम व अटी
1) ज्या शेतकरी / पशुपालक यांच्याकडील पशुधन लम्पी चर्मरोगामुळे मृत्यूमुखी पडले आहे , अशा शेतकरी / पशुपालकांनी याबाबतची सूचना तात्काळ किंवा जास्तीत जास्त दुसऱ्या दिवशी नजीकच्या पशुवैद्यकीय दवाखान्यात / संबंधित पशुधन विकास अधिकारी / सहायक पशुधन विकास अधिकारी / पशुधन पर्यवेक्षक तसेच ग्रामपंचायतीस द्यावयाची आहे .
2) संबंधित शेतकरी / पशुपालक यांनी पशुवैद्यकीय दवाखान्यावरील पशुधन विकास अधिकारी / सहायक पशुधन विकास अधिकारी / पशुधन पर्यवेक्षक , ग्रामसेवक / तलाठी , पोलीस पाटील तसेच दोन स्थानिक नागरीक यांच्या प्रत्यक्ष उपस्थितीत पशुधन मृत्यूमुखी पडल्याबाबतचा शेतकऱ्याने पंचनामा करून घ्यावयाचा आहे .
maharashtra-to-provide-compensation-for-death-of-animal-livestock-due-to-lumpy-skin-disease
3) पंचनाम्यात पशुधनाचा मृत्यू लम्पी चर्मरोगामुळे झाला असल्याबाबतचा स्पष्ट उल्लेख केलेला असणे आवश्यक आहे .
4) सदरचा पंचनामा संबंधित पशुधन विकास अधिकारी / सहायक पशुधन विकास अधिकारी / पशुधन पर्यवेक्षक यांनी सहाय्यक आयुक्त पशुसंवर्धन , तालुका लघुपशुवैद्यकीय सर्वचिकित्सालय यांचेकडे किंवा तालुकास्तरावर ही संस्था नसल्यास लगतच्या तालुक्याच्या सहाय्यक आयुक्त पशुसंवर्धन , तालुका लघुपशुवैद्यकीय सर्वचिकित्सालय यांचेकडे तात्काळ शक्यतो त्याच दिवशी सादर करने आवश्यक राहील.
5) त्यानंतर सहाय्यक आयुक्त पशुसंवर्धन , तालुका लघुपशुवैद्यकीय सर्वचिकित्सालय हे सदरचा पंचनामा अर्थसहाय्यास मंजूरी देण्यासाठी उपरोक्त प्रमाणे गठीत केलेल्या समितीचे सदस्य सचिव सहायक आयुक्त पशुसंवर्धन , जिल्हा पशुवैद्यकीय सर्वचिकित्सालय यांच्याकडे त्वरीत पाठवतील .
maharashtra-to-provide-compensation-for-death-of-animal-livestock-due-to-lumpy-skin-disease
6)मुख्य कार्यकारी अधिकारी , जिल्हा परिषद यांच्या अध्यक्षतेखाली गठीत समितीने शेतकरी / पशुपलाकांकडील पशुधन लम्पी चर्मरोग प्रादुर्भावामुळेच मृत्यू पावला असल्याची प्राप्त पंचनाम्याच्या आधारे खातरजमा करून , संबंधित शेतकरी / पशुपालक यांना अर्थसहाय्य मिळणेस्तव तशी शिफारस एक आठवड्याच्या आत जिल्हा पशुसंवर्धन उपायुक्त यांच्याकडे मंजूर करुन पाठवावी लागेल .
7) मंजूर झाल्यानंतर जिल्हा पशुसंवर्धन उपायुक्त यांनी अर्थसहाय्याची रक्कम संबंधित शेतकरी / पशुपालक यांच्या बँक खात्यात पंधरा दिवसांच्या आत थेट डीबीटीव्दारे जमा करावी .
8)सदर बाबीवर येणारा खर्च सन २०२२-२३ मध्ये या विभागामार्फत राबविण्यात येत असलेल्या “ राज्यात दूध उत्पादनास चालना देण्यासाठी ०६/०४/०२ दुधाळ संकरीत गायी / देशी गायी / म्हशींचे गट वाटप करणे या सर्वसाधारण राज्यस्तरीय योजनेसाठी अर्थसंकल्पीत एकूण निधी रु . ३२.५० कोटीपैकी ३५ टक्के निधी वितरणास वित्त विभागाने मान्यता दिलेली आहे.
9) पशुधनाची हानी झाल्यास आर्थिक सहाय्य मिळण्यासाठी शेतकऱ्याने आपले बँक खाते चालू स्थितीत व आधार लिंक केलेले असले पाहिजे
maharashtra-to-provide-compensation-for-death-of-animal-livestock-due-to-lumpy-skin-disease
शेतकरी / पशुपालक यांच्या मृत पशुधनास देण्यात येणारी रक्कम
| अ.क्र | मृत पावलेल्या पशुधनाचा प्रकार | अर्थसहाय्याची रक्कम ( प्रति जनावर ) | अर्थसहाय्याची प्रति कुटूंब मर्यादा |
|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 |
| 2 |
दुधाळ जनावरे गाय व म्हैस | रु .३०,००० | ३ मोठी दुधाळ जनावरे ( पर्यंत ) |
| 3 | ओढकाम करणारी जनावरे ( बैल ) | रु .२५,००० | ३ ओढकाम करणारी मोठी जनावरे ( पर्यंत ) |
| 4 | वासरे | रु .१६,००० | ६ ओढकाम करणारी लहान जनावरे ( पर्यंत ) |